Pokusy - Tadeusz Różewicz

pokusy

jakie pokusy czekają
na starego poetę?

żeby znaleźć się w piaskownicy
z dadaistami (...)!
mężczyzna to duże dziecko
tym bardziej poeta

Stary poeta ma prawo
a nawet obowiązek zdziecinnieć
tym bardziej że dzieci
to podobno jedyni mieszkańcy nieba
na ziemi... Villon Jarry Arp Breton
Francis Tzara Tristan Picabia Marcel
Breton André Duchamp Vincent Ray
Man Maria Cocteau Iwan Goll
Theo Éluard to moi koledzy po
piórze rozbrykane dzieciaki
na padole łez

Giorgio de Chirico - Nostalgia - 1911
Dadaiści byli tak rozbawieni
że nie zauważyli
schludnie ubranego pana
który obłożony gazetami
zagłębiony w gazetach
nie bywał w "Café de la Terrasse"
ani w "Cabaret Voltaire"
mieszkał w Zürichu
na Spiegelgasse 14
zatopiony w muzyce Beethovena
nie zauważył narodzin Dada
w dniu 8 lutego 1916 roku
o godzinie 6 po południu
zajęty był
notatkami do dzieła
"Rewolucja socjalistyczna
i samostanowienie narodów"
może pisał "Der Imperialismus
als höchstes Stadium des Kapitalismus"
choć Spiegelgasse
to ciasna uliczka
ojciec rewolucji październikowej
Lenin Uljanow i ojciec Dada
Tristan Tzara nie poznali się
nie czytali swoich dzieł
redagowali gazety ale "inne"
być może ze szkodą
dla dadaistów i bolszewików
te międzynarodowe ruchy
wykluczały wszelkie odchylenia
czasopismo "Dada" miało
inną szatę graficzną niż "Prawda"
caca dada praw dada praw
Tzara i Trocki
nie doczekali wszechświatowej
rewolucji Soso też pisał
wierszyki
i załatwił wszystkich
rewolucjonistów i poetów
przy pomocy różowej bombonierki
ozdobionej piękną czerwoną kokardą
nawet twardy Gorki połknął
słodką przynętę i odszedł
w samą por... bomba!

PS
Fußnote und Versfüße - (przypisy itp.)

1. imiona dadaistów zostały zmienione
żeby uczony zoil mógł wykazać
autorowi ignorancję i braki w wykształceniu
wyższym (ale niepełnym) tylko
wtajemniczeni w dada odkryją
interpolacje wprowadzone do
intertekstualnych trocin którymi
podstępny senior nihilista
wypycha swoje podejrzane
wyroby

2. stary poeta poznał już
wszystkie tajemnicze zakątki
parnasu poznał Jambusa
Trochäusa uu fiutasa
nieobcy był mu Daktylus uu
znajomy smutny Spondeus -
wdzięczył się do niego Choriambus uu
a przecież wybrał wolny wiersz
aby opisać nos swojej muzy

3. na stare lata poeta
wybrał się w odwiedziny
do Zürichu gdzie czekał
na niego profesor German Ritz
i pan Dada i pan Lenin
i moja stara znajoma z Krakowa
piękno-oka Roma

4. znów zgubiłem wątek
i już go nie odnajdę
kawiarnia dadaistów w Zürichu
była zabita gwoździami
rewolucja październikowa
zamieniła się w
muzeum figur woskowych
sympatyczna pani Joanna
ogłosiła koniec komunizmu

dnia 19.08.05 otrzymałem
od Romy karteczkę z Zürichu
"wydeptuję uliczki starego miasta,
raz się wspinam, to znów schodzę
w dół. Bardzo to malownicze, trochę
jak z bajki. Do tego dużo mostów
i wody. Muzeum nieźle zaopatrzone"
(...)

5. Lenin zwierzył się Gorkiemu
że mógłby słuchać Sonaty f-moll
(Appassionaty) co dzień...
(itd.) czy Tristan Tzara słuchał
Beethovena z równym wzruszeniem
i nabożeństwem? nie wiem

6. Profesor German Ritz zrobił mi
zdjęcie na tle zamkniętego lokalu
dadaistów i drugie pod domem
w którym mieszkał Lenin, ale
zdjęcia zaginęły - podobnie
jak Profesor pisałem do niego,
nie daje znaku życia.

7. różowa bombonierka którą
Soso otruł Gorkiego nie jest
moim wymysłem, informacji
na ten temat dostarczył mi
pisarz Józef H. który był
przyjacielem Króla Stasia Poniatowskiego
(bywał w teatrze na wodzie itd.)

8. kiedy czytałem wiersze dadaistów
doszedłem do "wniosku" że:
nieznajomość francuskiego ułatwia
mi zrozumienie konfucjusza
natomiast (słabnąca z latami)
znajomość języka niemieckiego
utrudnia zrozumienie dlaczego
Reich Ranicki był papieżem
niemieckiej literatury
minuit definitif
accolade des coucous
progression des coucous
cacadu oxygéné
daumenhalt auf mist
reichbohne singt

Tadeusz Różewicz

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz